vrijdag 28 januari 2011

Eco-kroost

Ik ben een boek aan het lezen van een blog (ja, sommige blogs halen het tot in boekvorm, en zelfs in vertaling). Het is geschreven door een jonge Canadese en gaat over hoe groener te leven ('Groen, groener, groenst' van Vanessa Farquharson, of Green as a Thistle). Gedurende een jaar deed ze elke dag een praktische kleine (of grotere) aanpassing aan haar levensstijl om groener te gaan leven, zonder al te veel levenskwaliteit in te boeten. Heel leuk om te lezen. Ik ben wel nog niet zo ver gevorderd en sommige dingetjes zijn bijna aandoenlijk ('enkel nog ijsjes kopen in een (eetbaar) hoorntje en niet meer in een bakje met plastic lepeltje' bv.. Of 'oude sokken gebruiken als poetsdoeken' (uit een andere bron heb ik gehoord dat oude nylonkousen absoluut de tóp zijn als swiffersurogaat. Even over het tv-scherm halen (dat moet aanstaan en zo'n ouderwetse beeldbuis zijn) en het trekt stof aan als een stukje vis onze poezen).

Maar het heeft me aan het denken gezet. Groener leven. Ik probeer dat al een hele tijd. Ons nieuwe huisje wordt beetje bij beetje in een kleurtje op waterbasis gestoken. Enkel acrylverven komen over de drempel. Meubels komen van bij familie en de Kringloopwinkel (als we iets vinden, wat nog niet zo vaak het geval was, en dus ook wel van de IKEA. Sorry). Ik koop zoveel mogelijk biologisch afbreekbare kuis- en wasproducten (javel, ammoniak,... zijn uit den boze. Azijn, natuurlijke zepen en eco-merken zijn mijn helden). Als ik in de gewone supermarkt biologisch afbreekbare douchegel zou vinden, zou ik dat ook kopen, maar voorlopig heb ik nog een pot gewone douchegel staan en nog niet meteen een groene variant gevonden in onze supermarkt (waar ik met de tram, te voet of met een geleende auto naartoe ga, want wij hebben geen auto). Sinds ik gehoord heb dat een vleeseter die uitsluitend met de fiets overal naartoe gaat, het milieu nog steeds meer vervuild dan een vegetariër in een Hummer, probeerden Allerliefste en ik onze vleesconsumptie te minderen door af en toe eens vegetarisch te koken. Daarmee waren we heel moedig gestart met zo'n 'één-keer-per-week'-plan, maar werd niet zo'n overdonderend succes omdat de vegetarische burgers en consoorten nogal droog kunnen zijn. Daarna besloten we dat de spinazie- en mozzarellapizza's van Dr-je-weet-wel-wie ook vegetarisch zijn en zo zijn er nog wel een aantal opties waarmee we ons voornemen een nieuw leven mee hebben ingeblazen.

Ik voel me schuldig als we verre reizen plannen en krimp al ineen bij de gedachte dat onze volgende Verre Reis-die-uitgesteld-werd, nogal wat binnenlandse vluchten vereiste (eenmaal aangekomen ginder na... een lange vliegtuigreis), toch als we het uitgestrekte land in kwestie een beetje wouden gezien hebben in de wat krappe tijdsspanne. Een vliegtuig nemen om ergens naar een waterval te gaan zien, op een strand te liggen of wat vreemde vogels te spotten, het riekt allemaal naar decadentie en volstrekt onnodige milieuvervuiling (dus extra mega-schuldgevoelens). Ik kan net zo goed in bikini op het dek-met verwarmde jacuzzi van een motorjacht gaan liggen, me onledig houden met wat water-, of erger nog: jetskiën, en zo van Oostende naar St-Tropez varen (helemaal rond Spanje dus) en onderwijl dagelijks foie gras eten als ontbijt en scampi's die de hele wereld hebben rondgereisd alvorens ze op mijn geimporteerd bordje uit China belanden, als avondeten. Walgelijk decadent (ik wou een synoniem vinden voor 'decadent', maar er schiet me niks te binnen...).
Moet ik die watervallen zien? Nee. Moet ik op dat strand gaan liggen? Nee. Maar we willen het zo graag. En tot ginder reizen, en al die binnenlandse vluchten doen, om dan te gaan zitten kankeren op anderen (zie de motorjacht-litanie hierboven of de mensen ginder omdat het nog niet is doorgedrongen tot in hun (vervuilde) rimboe dat plastic boodschappenzakjes absolute 'killers' zijn of omdat ze hun lege cocablikjes zomaar op straat gooien? Of op toeristen die in hun 4x4's (of afstandse volkwagensbusjes) naar het Zuiden van Spanje (of verder) rijden (tuffen) elke zomer? Ja, wat dat zijn toch echte klimaatcriminelen? Da's toch echt iets waar zelfs geen woorden voor bestaan?) Waar is dan mijn recht van spreken nog gebleven? In dat opzicht was ik zelfs opgelucht. Moest ik dáár toch geen schuldgevoelens meer over hebben...

Een aantal jaren geleden heb ik beslist dat ik het anders zou doen dan mijn ouders. Mijn vader was er namelijk lange tijd trots op dat er bij ons thuis nog niet gesorteerd werd (moest worden) en heeft het sorteren zo lang mogelijk uitgesteld. Glazen potten brachten mijn ouders zelfs niet altijd naar de glasbak. Die verdwenen regelmatig stilletjes in de vuilbak. Tot ze niet anders konden, zo heb ik de indruk. Er zijn nog zoveel andere kleine dingetjes geweest die duidelijk maakten dat het milieu niet hun eerste bezorgdheid was, maar ik moet toegeven dat ze nu ook geen barbaren zijn. Ze hebben geen jacuzzi op hun verwarmd terras staan (ze hebben gelukkig geen verwarmd terras). Ze hebben geen tuin vol sfeerlichtjes waar toch niemand naar zit te kijken, of een huis vol gloeilampen. Ze hebben een wc met spaarknop omdat dat toch wel scheelt in de factuur. Ze gaan liever een stukje te voet naar de bakker dan de auto te nemen. Ze lijken een beetje te zijn bijgedraaid. En voor de goede orde: ze houden wel degelijk van de natuur. Zozeer dat ze regelmatig erin gaan wandelen (al nemen ze al even vaak de auto om tot die mooie natuur te geraken...)

Mijn vader wordt altijd een beetje lastig als het milieu ter sprake komt. Het is ook geen vrolijk onderwerp, he. 'Het gaat niet goed met ons milieu', is het enige wat een mens er nog van hoort. En het klimaat doet enkel nog vreemde dingen.

En heel binnenkort zijn we met 7 miljard mensen. We zitten nu aan een geschatte 6,9. (Wie de cijfers wilt zien, moet maar eens naar www.cijfers.net surfen.) Ik word er niet vrolijk van, want ik heb al twee jaar kunnen nadenken over de toekomst van mijn toekomstige kroost. Het is zelfs zover gekomen dat ik toen ik onlangs op de bus een vrouw zag met vijf kinderen (een intelligente en geschoolde vrouw, voor de goede orde (dat kon ik meteen opmaken uit hoe ze met haar kinderen over school praatte)), niet alleen een steekje jaloezie voelde over het schijnbare gemak waarbij bij haar de kinderen eruit floepten, ik ook vond dat deze vrouw wel echt over de schreef was gegaan. Ze had duidelijk niet aan het milieu gedacht, terwijl kom nu, de héle wereld weet intussen dat de wereld wel heel klein aan het worden is. In dit klimaat (no pun intended) nog vijf kinderen ter wereld zetten, waar ben je dan mee bezig? Als die vijf kinderen ieder pakweg drie kinderen baren zetten later, dan zijn er weer vijftien mensen bij, en ga zo maar door. Twee generaties verder en die heeft een hele bus gevuld. Omdat zíj persé een groot gezin wou?
Om die ecologisce voetafdruk binnen de perken te houden, moest die toch vijf keer zoveel inzet tonen dan de Vlaamse Low Impact Man? Laat een beetje plaats voor anderen, he. Denk aan je buur. De schone lucht is straks veel geld waard, wou ik schrijven, maar haha, voor schone lucht worden nu al miljarden betaald...

Eigenlijk is er maar één ding dat de mens dringend moet doen, naast meteen, onmiddellijk, onverwijld stoppen met allerlei vervuilende gassen de atmosfeer in te pompen, en dat is: minder kinderen op de wereld zetten. Er is eigenlijk maar één ecologisch alternatief voor kinderen en dat zijn adoptiekinderen. Vrouwen die absoluut vijf kinderen in huis willen, dat ze er dan twee ter wereld zetten, en er dan nog een paar adopteren, he, denk ik dan.

Alleen, ik heb totaal geen recht van spreken. Ik ben het ergste: ik doe het via IVF. Hoeveel hormonen pomp ik nu niet de wereld in? Hoeveel energie en vervuilende producten heeft het labo nodig om dag in dag uit te blijven draaien voor ons en al die andere honderden koppels die hulp nodig hebben? Al die naalden en spuiten die één keer gebruikt worden en dan de vuilbak in vliegen? Al die plastic verpakkingen ervan (elke naald in een stevig eigen plastic dopje en per spuit heb je twee naalden nodig en minstens twee ampulles, reken maar uit...)? Al die fabrieken die die hormonen en andere medicatie fabriceren? Alle testen en proeven die daaraan vooraf gaan?

En om deze wereld daarmee alleen nog wat meer te gaan belasten? Dat allemaal voor één ding: omdat ik een eigen biologisch (of biologisch eigen?) kind wil (liefst nog meer dan eentje). En omdat we nog niet klaar zijn voor de optie eco-kinderen, de adoptie-optie. Al hou ik de toekomst graag open. Mogelijk draai ik nog wel eens bij op dat punt.

3 opmerkingen:

  1. Ik vind dat je best een inspanning kan en moet doen, maar ik wil mij niet schuldig voelen voor sommige dingen die ik doe. Mijn vorige vriend had heel erg het idee dat alles ethisch verantwoord moest zijn en alles bio moest zijn. Dat kost hopen geld (en ik ben alleen met 2 kinderen) en sorry, ik lust al eens een cola. Ik koop nu wel bewuster seizoensgroenten en eet veel minder vlees dan de gemiddelde Vlaming. Maar ik ga mij niet schuldig voelen omdat ik cola lust bvb.

    En om het over kinderen te hebben: blijkbaar zijn 2 kinderen per vrouw de eco-limiet. Ik wens ze je van harte toe en ik vind ook niet dat je je schuldig moet voelen over die IVF. Het bestaat en waarom zou jij geen recht op dat geluk mogen hebben?

    5 kinderen vind ik er ook over, maar anderzijds: het is niet alsof je het iemand kan opleggen (kijk maar welke dramatische gevolgen China ondervond van het 1-kind-systeem). Het kan nog erger trouwens: ik ken een gezin dat er 12 heeft. Dat is helemaal onverantwoord, maar ja... Wie zijn wij, hé?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Respect! Als iedereen op zijn minst zou beginnen nadenken over dit soort zaken dan is dat een mooie start voor verandering. Al vind ik het verlangen naar een biologisch eigen kind veeleer een soort oerinstinct en dus ook deel van de natuur. Je kan nadenken over hoe ecologisch verantwoord het is om een kind te willen via ivf, maar mijns inziens hoef je je daar niet schuldig over te voelen. De meeste dagelijkse handelingen zouden dan dergelijk schuldgevoel kunnen aanwakkeren.
    Een kind is iets waar je even heel 'egoistisch' gewoon recht op hebt. Daar hoeft niemand ook maar enige commentaar bij te leveren.

    Liefs, Anneleen

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hey,
    ook ik probeer om hier en daar toch net dat ietsje beter te doen voor het milieu.
    Maar als het op kinderen aankomt, dan denken wij net wat anders blijkbaar :-) Ik droomde van een groot gezin, de drukte, het 'natuurlijke' ervan (want 'de pil' die zit ook in verpakkingen hoor, dat is helemaal niet 'normaal' dat je dat neemt).
    Enfin, die droom staat aan de kanten, ik ga al blij zijn als ik er eentje heb (of misschien toch een tweeling).
    Maar kom, ecologisch denken is goed, maar mag je nu ook niet volledig beperken in wie je bent.
    En het is geen cliché, maar alle beetjes helpen wel degelijk!

    BeantwoordenVerwijderen